promo beeld

Bovenop je vakgebied

/sites/default/files/styles/promo_xlg_h300/public/promo/43180959-instapage2_1.jpg?h=da363170&itok=qK93HupQ
“Overheid bagatelliseert werk van de notaris”
Nieuws

Een interview met Tea Mellema-Kranenburg. 

Het notariaat was nog aan het wennen aan het nieuwe huwelijksvermogensrecht of de eerste wijziging op de Wet diende zich alweer aan eind februari. Deze wijziging, het wetsvoorstel Wegnemen notariskosten deed de notaris de haren ten berge rijzen. Geen voorlichting meer aan cliënten? Maar een kruisje zetten voor de keuze van de algehele gemeenschap van goederen bij de ambtenaar van de burgerlijke stand? Hoe zit het met de Belehrungsplicht? Hoe kan de overheid de notaris zo op een zijspoor zetten? En er doodleuk bij vermelden dat de KNB “een positieve grondhouding” ten aanzien van het voorstel heeft?  We legden Tea Mellema-Kranenburg, notaris, hoogleraar Familievermogensrecht aan de Universiteit Leiden en raadsheer plaatsvervanger in het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch, de kwestie voor.

Eerst maar even de Wet beperking wettelijke gemeenschap van goederen die op 1 januari is ingegaan. In welk opzicht heeft deze wet de notariële praktijk al veranderd?

“In de eerste maanden zag ik in mijn praktijk dat er veel belangstelling was voor het maken van huwelijkse voorwaarden die de oude algehele gemeenschap van goederen inhouden. Een voorkeur dus van cliënten voor het oude stelsel. Ook zag ik dat men de beperkte gemeenschap wilde uitbreiden of dat men als men de huwelijkse voorwaarden wilde wijzigen, met het finaal verrekenbeding bijvoorbeeld, koos voor het stelsel zoals dat ook onder de oude gemeenschap van goederen gold. Daarnaast zie je ook veel belangstelling voor de positie van de ondernemer. De regeling zoals deze nu in de wet staat, is niet werkbaar en er is veel onzekerheid over het overgangsrecht.”

 

Eind februari werd al een wijziging van de Wet voorgesteld, namelijk het wetsvoorstel Wegnemen notariskosten bij algehele gemeenschap van goederen. Wat vind je van dit voorstel?

“Ik begrijp dat het notariaat hier fel tegen is. Wanneer stellen kiezen voor de algehele gemeenschap van goederen dan heeft dat grote gevolgen, daar moet je niet voor kiezen door enkel het zetten van een kruisje. Mensen hebben voorlichting nodig en notarissen hebben een Belehrungsplicht. Daar moet je niet aan tornen door de keuze maar te laten maken bij de ambtenaar van de burgerlijke stand.

Ik ben het dan ook eens met de KNB die vindt dat de rechtsbescherming van de burger door dit voorstel gevaar loopt. De overheid legt de nadruk op de notariskosten. In de situatie van het nieuwe wetsvoorstel zal voor de stellen goedkoop duurkoop betekenen. Als raadsheer plaatsvervanger zie ik zoveel zaken voorbij komen die voortkomen uit niet goed geregelde huwelijkse voorwaarden. Ik ga ervan uit dat deze alleen maar zullen toenemen als dit voorstel doorgaat. Een grote belasting van de rechterlijke macht op de koop toe, dus.

Inmiddels heeft Netwerk Notarissen het initiatief genomen om de burger voor te lichten. Zij zijn bezig met het ontwerpen van een flyer met informatie voor de burger. Lucienne van der Geld (directeur Netwerk Notarissen, red.) springt zeker voor ons op de barricade, maar het is natuurlijk raar dat de overheid dit niet initieert.”
 

Zet het wetsvoorstel de notaris buiten spel?

“De notaris is hard nodig bij het maken van huwelijkse voorwaarden of het kiezen voor de algehele gemeenschap van goederen. Nogmaals: huwelijkse voorwaarden maak je niet door het zetten van een kruisje. Het is van belang om goede afspraken te maken, deze goed door te spreken en vast te leggen. Daar mag een redelijke prijs tegenover staan. De overheid schetst een verkeerd beeld van de notaris en bagatelliseert ons werk.”

 

In het wetsvoorstel is opgenomen dat de KNB een positieve grondhouding zou hebben ten opzichte van het wetsvoorstel maar de KNB ontkent dit. Is het niet vreemd dat dat wordt gesteld in het wetsvoorstel?

“De meerderheid van de notarissen is tegen het wetsvoorstel. Ik weet niet hoe de KNB is geraadpleegd. Wel weet ik dat het allemaal erg snel is gegaan en dat er nauwelijks tijd was om te achterban te raadplegen. Ik zet er in ieder geval mijn vraagtekens bij.”

 

Welke veranderingen kan de notaris die voortkomen uit het nieuwe huwelijksvermogensrecht nog verwachten?

“Ik verwacht dat er een heel andere huwelijkse voorwaardenpraktijk zal komen maar dat hangt natuurlijk af van de wensen van de cliënten. Het zou ook kunnen dat een categorie mensen geen huwelijkse voorwaarden meer nodig heeft, bijvoorbeeld in het geval zij een erfenis niet willen delen. Ook de uitsluitingsclausule in testamenten zal veranderen, er zullen mensen zijn die daar geen voorkeur voor hebben. Wellicht komt er een insluitingsclausule? Ik acht het ook niet ondenkbeeldig dat er meer mensen zullen zijn die willen vastleggen wat privé is. De staat van aanbrengsten zal ook zonder wettelijk kader blijven bestaan om in de toekomst bewijsproblemen te voorkomen.”  


Alle huwelijken gesloten voor 1 januari 2018 vallen nog onder de oude gemeenschap van goederen. Daarom is kennis over het oude regime nog steeds relevant. Abonnee bij PE-Academy? Volg dan de cursus De oude gemeenschap van goederen. 

Nog geen abonnee van PE-Academy? Naast deze cursus biedt PE-Academy u ruim 45 actuele, vakinhoudelijke cursussen. Gratis kennismaken met ons aanbod? U kunt hier een proefcursus aanvragen. Uiteraard kunt u ook direct contact met ons opnemen via 030- 26 44 100.